Umhlahlandlela Wezinhlobonhlobo Ezingcono Kakhulu Zezihlahla Ze-Serviceberry Ongazitshala Engadini Yakho
Kushicilelwe: Novemba 25, 2025 22:51:05 UTC
Izihlahla ze-Serviceberry (Amelanchier spp.) ziphakathi kwezitshalo zomdabu zaseNyakatho Melika eziguquguquka kakhulu futhi ezinomvuzo. Ngokuqhakaza kwabo okumangalisayo kwentwasahlobo emhlophe, amajikijolo amnandi ehlobo, amaqabunga ekwindla aqhakazile, namagxolo asebusika akhangayo, laba banobuhle besizini emine bafanelwe indawo kuyo yonke ingadi. Kungakhathaliseki ukuthi ufuna ukuheha izilwane zasendle, ukuvuna izithelo ezimnandi, noma uvele wengeze isithakazelo sonyaka wonke endaweni yakho, ukukhetha uhlobo lwe-serviceberry olufanele ngezimo zakho ezithile kuyisihluthulelo sempumelelo.
A Guide to the Best Varieties of Serviceberry Trees to Plant in Your Garden

Yiziphi Izihlahla ze-Serviceberry?
Amajikijolo esevisi, aziwa nangokuthi ama-juneberries, i-shadbush, noma i-saskatoon, ayizihlahla eziphukayo noma izihlahla zomndeni wama-rose (Rosaceae). Njengoba zidabuka eNyakatho Melika, lezi zitshalo eziguquguqukayo zinezimbali ezintekenteke ezimhlophe ekuqaleni kwentwasahlobo, zilandelwa izithelo ezidliwayo ezinsomi-ezimnyama ezifana namajikijolo aluhlaza ngokunambitheka nokubukeka.
Okwenza izihlahla ze-serviceberry zikhetheke ngempela ukukhanga kwazo unyaka wonke. Intwasahlobo iletha amafu ezimbali ezimhlophe ezimise okwenkanyezi, ihlobo linikeza amajikijolo amnandi kubo bobabili abantu nezilwane zasendle, ikwindla iletha amahlamvu amangalisayo emithunzi yawolintshi, ebomvu, negolide, kuyilapho ubusika buveza amagxolo ampunga akhangayo namaphethini amahle egatsha.
Ngalé kwenani lawo lokuhlobisa, ama-serviceberries asebenza njengezitshalo ezibalulekile zemvelo, asekela izinhlobo ezingaphezu kuka-90 zezimvemvane namabhu kuyilapho enikeza umpe obalulekile wesizini yangaphambi kwesikhathi kubathumbi bempova namajikijolo anomsoco ezinyoni.
Izinhlobo Ezinhle Kakhulu Zezihlahla Ze-Serviceberry Zezingadi Zasekhaya
Ngezinhlobo ezingaba ngu-20 ezizalelwa eNyakatho Melika, ukukhetha i-serviceberry efanele kungabonakala kunzima. Sinciphise izinketho zaba yizinhlobo ezinhlanu ezifanele ingadi, ngayinye enezici ezihlukile ukuze ivumelane nezidingo zokuma kwezwe.

I-Saskatoon Serviceberry (Amelanchier alnifolia)
I-Saskatoon serviceberry yaziswa ngokukhiqiza izithelo ezinkulu nezinambitheka kakhulu zazo zonke izinhlobo ze-serviceberry. Njengoba idabuka entshonalanga yeNyakatho Melika, lolu hlobo oluguquguqukayo lukhula kahle ezimweni eziningi.
Izimpawu Ezisemqoka
- Ubude: 6-15 izinyawo ubude, 6-8 izinyawo ububanzi
- Umkhuba Wokukhula: Isihlahla esineziqu eziningi noma isihlahla esincane
- Isikhathi Sokuqhakaza: Ekupheleni kwentwasahlobo (emva kokuvela kwamaqabunga)
- Isithelo: Amajikijolo amakhulu, amnandi ansomi (abhekwa njenganambitheka kakhulu)
- Umbala Wokuwa: Ophuzi ukuya kuwolintshi
Izimo Ezikhulayo
- Izindawo ze-USDA Hardiness: 2-9 (ezinye izilimo ukuya endaweni 1)
- Ukukhanya: Ilanga eligcwele kuya emthunzini oyingxenye
- Umhlabathi: Uyavumelana nezimo, uthanda ukuthela amanzi kahle
- Izici ezikhethekile: Ukubekezelela isomiso okuhle kakhulu, ikhwalithi ephezulu yezithelo
Izinhlobo Ezinconyiwe
'Smokey', 'Northline', 'Regent' (i-compact 4-6 ft ezihlukahlukene), 'Altaglow' (eqinile kakhulu)

I-Downy Serviceberry (Amelanchier arborea)
Ebizwa nangokuthi i-serviceberry evamile, le ndabuko yasempumalanga yeNyakatho Melika yakha isihlahla esincane esinomusa esinomqhele omncane. Iqanjwe ngokuthambile, ukuthungwa okungacacile kwamaqabunga awo amancane.
Izimpawu Ezisemqoka
- Ubude: 15-25 amamitha ubude nobubanzi
- Umkhuba Wokukhula: Isihlahla esineziqu eziningi noma esinesiqu esisodwa
- Isikhathi Sokuqhakaza: Ekuqaleni kwentwasahlobo (ngaphambi kwamaqabunga)
- Isithelo: Amajikijolo ansomi-mnyama anokunambitheka okuhlukile
- Umbala Wokuwa: Ophuzi, owolintshi, nobomvu
Izimo Ezikhulayo
- Izindawo ze-USDA eziqinile: 4-9
- Ukukhanya: Ilanga eligcwele kuya emthunzini oyingxenye
- Umhlabathi: Iyavumelana nezimo, ibekezelela kokubili imithambeka eyomile nezindawo ezimanzi
- Izici Ezikhethekile: Ukubekezelela ukungcola, okuyenza ilungele izilungiselelo zasemadolobheni
Ukusetshenziswa Kwendawo
Izingadi ze-Woodland, izindawo ezingokwemvelo, isihlahla se-specimen lapho sithenwa esiqwini esisodwa

I-Canadian Serviceberry (Amelanchier canadensis)
Lo mdabu waseMpumalanga Melika odabuka eNyakatho Melika uhlukaniswa ngamaqoqo ezimbali aqondile kanye nokukhetha izimo ezimanzi. Kuyisinqumo esihle kakhulu sezindawo ezimanzi nezingadi zemvula.
Izimpawu Ezisemqoka
- Ubude: 15-20 amamitha ubude nobubanzi
- Umkhuba Wokukhula: Isihlahla esineziqu eziningi, singaqeqeshwa njengesihlahla esincane
- Isikhathi Sokuqhakaza: Phakathi nentwasahlobo (kamuva kancane kunezinye izinhlobo)
- Isithelo: Amajikijolo amnandi aluhlaza okwesibhakabhaka
- Umbala Wekwindla: Osagolide ukuya kokuwolintshi-obomvu
Izimo Ezikhulayo
- Izindawo ze-USDA eziqinile: 4-7
- Ukukhanya: Ilanga eligcwele ukuya emthunzini oyingxenye (ikhetha ukukhanya okufiphele)
- Umhlabathi: Iyavumelana nezimo, iyachuma emhlabathini oswakeme
- Izici Ezikhethekile: Ilungele izindawo ezimanzi, izingadi zemvula, namaphethelo echibi
Izinhlobo Ezinconyiwe
'Insika yothingo', 'Inkazimulo Yasentwasahlobo', 'Isiko'

I-Allegheny Serviceberry (Amelanchier laevis)
Ebizwa nangokuthi i-serviceberry ebushelelezi, le nsizwa yasempumalanga yeNyakatho Melika ihlukaniswa ngamahlamvu ayo angenabo uboya kanye nokukhula okusha okunsomi ngethusi entwasahlobo. Abaningi bakubheka njengezinhlobo ze-serviceberry zokuhlobisa kakhulu.
Izimpawu Ezisemqoka
- Ubude: 15-40 izinyawo ubude, 15-20 izinyawo ububanzi
- Umkhuba Wokukhula: Isihlahla esineziqu eziningi noma esinesiqu esisodwa
- Isikhathi Sokuqhakaza: Ekuqaleni kwentwasahlobo (njengoba kuvela amaqabunga)
- Isithelo: Amajikijolo amnandi, anamanzi aluhlaza-mnyama
- Umbala Wekwindla: Owolintshi-obomvu ogqamile
Izimo Ezikhulayo
- Izindawo ze-USDA eziqinile: 4-8
- Ukukhanya: Ilanga eligcwele kuya emthunzini oyingxenye
- Umhlabathi: Iyavumelana nezimo, ithanda inhlabathi emanzi, evulwe kahle
- Izici ezikhethekile: Ukukhula okusha kwe-bronze-purple, ifomu elihle
Izinhlobo Ezinconyiwe
'Snowcloud' (ifomu lekholomu), 'Cumulus', 'Prince Charles'

I-Apple Serviceberry (Amelanchier × grandiflora)
Le hybrid edumile phakathi kwe-Downy ne-Allegheny serviceberry ihlanganisa izici ezinhle kakhulu zabo bobabili abazali. Ifaka izimbali ezinkulu kakhulu kanye nokumelana nezifo okuvelele.
Izimpawu Ezisemqoka
- Ubude: 15-25 amamitha ubude nobubanzi
- Umkhuba Wokukhula: Isihlahla esineziqu eziningi noma esinesiqu esisodwa
- Isikhathi Sokuqhakaza: Ekuqaleni kwentwasahlobo
- Isithelo: Amajikijolo ansomi-amnyama
- Umbala Wewa: Okumangalisayo okubomvu-owolintshi
Izimo Ezikhulayo
- Izindawo ze-USDA eziqinile: 3-8
- Ukukhanya: Ilanga eligcwele kuya emthunzini oyingxenye
- Umhlabathi: Uyavumelana nezimo, okwazi ukumelana nesomiso uma ususunguliwe
- Izici ezikhethekile: Ukumelana nezifo, ukubekezelela isomiso, umbala wokuwa oyingqayizivele
Izinhlobo Ezinconyiwe
'I-Autumn Brilliance' (umbala wokuwa ovelele), 'Robin Hill' (amahlumela apinki), 'Princess Diana' (ifomu eliqondile)

Amathiphu Wokutshala Nokunakekela Izihlahla Ze-Serviceberry
Ukukhetha Izinhlobonhlobo Ezilungile Zengadi Yakho
Cabangela lezi zici lapho ukhetha i-serviceberry ehlukahlukene:
- Isikhala esitholakalayo: Izinhlobo ezincane ezifana ne-Saskatoon zisebenza kahle ezingadini zasemadolobheni, kuyilapho izinhlobo ezinde njenge-Allegheny zenza izihlahla ze-specimen ezinhle kakhulu ezindaweni ezikhudlwana.
- Izimo ezikhulayo: Amajikijolo amaningi akhetha ilanga eligcwele ukuze akhanye emthunzini, kodwa i-serviceberry yaseCanada ibekezelela izindawo ezimanzi, kuyilapho i-Saskatoon ibhekana nesomiso kangcono.
- Inhloso eyinhloko: Ukukhiqiza izithelo ezihamba phambili, khetha izinhlobo ze-Saskatoon noma ze-Allegheny bese utshala elangeni eligcwele. Ngombala wokuwa, izinhlobo ze-Apple serviceberry njenge-'Autumn Brilliance' zinikeza imibukiso emangalisayo.
Imiyalelo yokutshala
Ukuze uthole imiphumela engcono kakhulu, tshala izihlahla ze-serviceberry ekuqaleni kwentwasahlobo noma ekwindla lapho amazinga okushisa ethambile:
- Yimba imbobo ephindwe kabili ububanzi njengebhola lempande nangokujula okufanayo.
- Susa isihlahla esitsheni saso bese ukhulula ngobumnene noma yiziphi izimpande ezijikelezayo.
- Faka isihlahla embobeni ngokuvuleka kwempande (lapho isiqu sihlangana nezimpande) noma ngaphezulu kwezinga lomhlabathi.
- Gcwalisa emuva ngenhlabathi yokuqala, unyathele kancane ukuze ususe amaphakethe omoya.
- Nisela kahle bese usebenzisa ama-intshi angu-2-3 we-mulch ezungeze isihlahla, usigcine kude nesiqu.

Ukugcinwa Okuyisisekelo
- Ukunisela: Gcina inhlabathi imanzi njalo eminyakeni emibili yokuqala. Uma esesunguliwe, ama-serviceberries adinga amanzi engeziwe kuphela ngesikhathi sesomiso eside.
- Ukuthena: Thena ekupheleni kobusika ngenkathi kulele. Susa amagatsha afile, alimele, noma awela. Ukugcina ifomu lesihlahla, khetha umholi ophakathi bese ususa iziqu eziqhudelanayo. Ngamafomu ama-shrub, mncane ngezikhathi ezithile ukuze kuthuthukiswe ukujikeleza komoya.
- Ukufaka Umanyolo: Faka umanyolo olinganiselayo okhishwa kancane ekuqaleni kwentwasahlobo. Umanyolo owedlulele unganciphisa ukukhiqizwa kwezithelo futhi ukwandise ukungenwa kwezifo.
- Ukumboza ngemboza izithombo zezihlahla: Gcina ungqimba lwamayintshi angu-2-3 we-organic mulch ezungeze isisekelo, usigcine kude nesiqu ukuvimbela ukubola.

Ukulawulwa Kwezinambuzane Nezifo
Ama-Serviceberries ngokuvamile anempilo kodwa angahlangabezana nalezi zinkinga:
Izinkinga Ezivamile
- Cedar-apple rust (amabala awolintshi emaqabunga)
- Ukulimala komlilo (amathiphu egatsha amnyama)
- I-Powdery mildew (i-white coating emaqabunga)
- Ama-aphid nama-borers
Amathiphu Okuvimbela
- Izinhlobo ezimelana nezitshalo ezifana ne-'Autumn Brilliance'
- Gcina ukugeleza komoya okuhle ngokuhlukanisa izikhala nokuthena
- Gwema ukuchelela phezulu
- Susa futhi ucekele phansi izingxenye zezitshalo ezinegciwane
Ukusetshenziswa Kwendawo Yezihlahla ze-Serviceberry
Izingadi Ezincane
Ukuze uthole izindawo ezilinganiselwe, khetha izinhlobo ezihlangene ezifana ne-Saskatoon serviceberry 'Regent' (amafidi angu-4-6) noma uqeqeshe i-serviceberry yase-Canadian njengesihlahla esincane esineziqu eziningi. Usayizi wabo othobekile kanye nentshisekelo yesizini emine kubenza babe izindawo zokugxila eziphelele.
Izingadi Zezilwane Zasendle
Zonke izinhlobo ze-serviceberry ziheha izinyoni namapollinator. Tshalani ngamaqembu ukuze nizuze kakhulu izilwane zasendle. Izimbali zasekuqaleni kwentwasahlobo zinikeza umpe olubalulekile kubathungi bempova abasafufusa, kuyilapho amajikijolo asehlobo edla izinhlobo zezinyoni ezingaphezu kuka-40.

Izimo Ezidliwayo
Ukuze uthole isivuno esihle kakhulu, tshala i-serviceberry yase-Saskatoon elangeni eligcwele. Amajikijolo anoshukela angadliwa esemasha noma asetshenziswe kojamu, ophaya, nama-muffin. Cabangela ukutshala izinhlobo eziningana ukuze wandise isikhathi sokuvuna.
Izingadi ze-Woodland
Amajikijolo esevisi ngokwemvelo akhula emaphethelweni ehlathi futhi enza izihlahla ezisezingeni eliphansi. Tshala i-Allegheny noma i-Downy serviceberry emthunzini odabulile ngaphansi kwezihlahla ezinkulu ukuze udale ukubukeka kwemvelo kwehlathi.
Ukuhlola & Nemingcele
Ngezikrini zemvelo, tshala ama-serviceberries ase-Canadian noma ase-Saskatoon ngamaqembu. Umkhuba wabo oneziqu eziningi udala umgoqo ominyene ngenkathi uhlinzeka ngentshisekelo yesizini kanye nendawo yokuhlala yezilwane zasendle.
Izingadi Zemvula
I-serviceberry yaseCanada ikhula kahle ngaphansi kwezimo ezimanzi ngezikhathi ezithile, okuyenza ibe ukukhetha okuhle kakhulu ezingadini zemvula nama-bioswales. Izimpande zayo ezibanzi zisiza ekulawuleni ukugeleza kwamanzi eziphepho.

Isiphetho: Ukukhetha I-Serviceberry Yakho Ephelele
Izihlahla ze-Serviceberry zinikeza inhlanganisela engenakuqhathaniswa yobuhle, inani lemvelo, nezithelo ezidliwayo ezingadini zasekhaya. Kungakhathaliseki ukuthi ukhetha i-Saskatoon ecwebile ukuze uthole amajikijolo ayo aphezulu, i-Allegheny enhle yamahlamvu ayo entwasahlobo yethusi, noma i-Apple serviceberry eguquguqukayo yokumelana nezifo, uzojabulela iminyaka yokuthakasela yamasizini amane.
Ezingadini ezincane, cabangela i-Saskatoon noma i-cultivar ehlangene efana ne-'Regent.' Ngombala wokuwa omangalisayo, i-apula serviceberry ethi 'Autumn Brilliance' ayinakuqhathaniswa. Uma izimo ezimanzi ziyinkinga, i-serviceberry yaseCanada izophumelela lapho abanye bengase bathwale kanzima.
Kungakhathaliseki ukuthi iziphi izinhlobonhlobo ozikhethayo, lezi zihlahla zomdabu zaseNyakatho Melika zizoklomelisa ngezimbali zasentwasahlobo, izithelo zasehlobo, umbala wekwindla, nobuhle basebusika kuyilapho zisekela izilwane zasendle zendawo kanye nezinambuzane.

Yisiphi isikhathi esingcono kakhulu sokutshala izihlahla ze-serviceberry?
Izikhathi ezikahle zokutshala intwasahlobo kanye nekwindla lapho amazinga okushisa esephakathi. Lokhu kunikeza izimpande isikhathi sokusungula ngaphambi kokucindezeleka kokushisa kwehlobo noma amakhaza asebusika. Gwema ukutshala phakathi nezinyanga ezishisayo zasehlobo, njengoba izihlahla ezisanda kutshalwa zizodinga ukuchelela okuningi ukuze ziphile.
Ngazi kanjani uma izithelo ze-serviceberry sezivuthiwe?
Amajikijolo esevisi ngokuvamile avuthwa ngoJuni (yingakho igama lesidlaliso elithi "Juneberry"). Izithelo ziqala zibe luhlaza, bese zibabomvu, futhi ekugcineni zijule zibe nsomi-luhlaza okwesibhakabhaka okumnyama lapho sezivuthiwe ngokugcwele. Amajikijolo avuthiwe anoshukela ane-almond flavour. Ukuze uthole ukunambitheka okungcono kakhulu, linda zize zibe nombala ophelele futhi zithambe kancane lapho uzithinta.
Ingabe izihlahla ze-serviceberry zingakhula ezitsheni?
Yebo, izinhlobo ezincane ezifana ne-Saskatoon serviceberry 'Regent' zingatshalwa ezitsheni ezinkulu (okungenani ama-intshi angu-24 ububanzi). Sebenzisa ingxube yeqophelo eliphezulu ene-drainage enhle, futhi ulungele ukunisela kaningi kunezitshalo ezingaphansi komhlaba. Amajikijolo akhule ezitsheni angase adinge ukuvikelwa kwasebusika ezindaweni ezibandayo.
Ukufunda Okuqhubekayo
Uma ukujabulele lokhu okuthunyelwe, ungaphinda uthande lezi ziphakamiso:
- Izinhlobo Ezingcono Kakhulu Zasesitrobheni Ongazikhulisa Engadini Yakho
- Izinhlobo Ezinhle Kakhulu Zotamatisi Ongakhula Engadini Yakho
- Indlela Yokukhulisa Amapentshisi: Umhlahlandlela Wabalimi Basekhaya
