Ukukhulisa Izaqathi: Umhlahlandlela Ophelele Wempumelelo Yengadi
Kushicilelwe: Disemba 15, 2025 15:24:52 UTC
Kukhona okuthile okumangalisayo ngokudonsa isanqante esikhulele ekhaya enhlabathini. Lokho kumelana okwanelisayo njengoba udonsa, ukuvezwa kombala ophuzi okhanyayo (noma onsomi, obomvu, noma ophuzi!), kanye nobumnandi obungenakuqhathaniswa izanqante ezithengwa esitolo ezingenakubufanisa.
Growing Carrots: The Complete Guide to Garden Success

Nakuba ukutshala izaqathi kunedumela lokuba nzima, ngendlela efanele, uzovuna izivuno eziningi zalezi zitshalo zezimpande ezinomsoco ngokushesha. Lo mhlahlandlela ophelele uzokuqondisa kukho konke okudingeka ukwazi mayelana nokutshala izaqathi ngempumelelo engadini yakho yasekhaya.
Izinzuzo Zokukhulisa Izaqathi Zakho
Ukutshala izaqathi zakho kunikeza izinzuzo eziningi kunezinketho ezithengwa esitolo. Okokuqala, izaqathi ezikhule ekhaya ziletha ukunambitheka okuhle kakhulu—okumnandi, okuyinkimbinkimbi, futhi okufana ne-carrot yangempela. Uzojabulela nokuhlukahluka okukhulu, ngokufinyelela izinhlobo eziningi zezaqathi ezihlukile ngemibala ehlukene, izimo, nosayizi okungavamile ukuvela ezitolo zokudla.
Ngokomsoco, izaqathi ezisanda kuvunwa zigcina amavithamini namaminerali amaningi kunalezo ezihambe amabanga amade futhi zahlala emashalofini. Zigcwele i-beta-carotene, i-fiber, i-vitamin K, i-potassium, kanye nama-antioxidants. Ngaphezu kwalokho, ukuzitshala kusho ukuthi ulawula ngqo okungena enhlabathini yakho nasezitshalweni zakho—akukho zinambuzane eziyimfihlakalo noma umanyolo wamakhemikhali.
Ngaphandle kwezinzuzo ezingokoqobo, kukhona injabulo elula yenqubo yokukhula. Izingane zijabulela kakhulu "ukuzingela ingcebo" yokuvuna izaqathi, futhi abalimi abaningi bathola ukuthi izaqathi ziyimifino eholela ekujabuleni kwezingane ngokudla lokho ezikutshalile.
Okokugcina, izaqathi ziyonga ukuzitshala. Iphakethe elilodwa lembewu libiza amadola ambalwa kodwa lingakhiqiza amakhilogremu ezaqathi. Zigcinwa kahle ngemva kokuvunwa futhi zingagcinwa ngezindlela eziningi, zinikeze imifino enomsoco izinyanga eziningi ngemva kokuphela kwesizini yokukhula.
Izinhlobo Ezinhle Kakhulu Zezaqathi Zezingadi Zasekhaya
Izaqathi ziza ngezindlela eziningi ezinhle kakhulu, osayizi, nemibala. Ukukhetha izinhlobo ezifanele zengadi yakho kuncike ohlotsheni lwenhlabathi yakho, ubude besikhathi sokulima, kanye nezintandokazi zakho.
I-Nantes
Imnandi, iqinile, futhi iyindilinga eneziqongo ezibuthuntu. Lawa makaroti athembekile akhula abe amasentimitha angu-1.5 ubude futhi aziwa ngokunambitheka okuhle kakhulu. Afanelekela abaqalayo njengoba enza kahle enhlabathini engaphelele. Zama i-'Scarlet Nantes' noma i-'Bolero' ukuze uvikele izifo.

I-Danvers
Isimo esijwayelekile esithambile esiphatha kahle inhlabathi enzima. Lezi zaqathi eziqinile zikhula zibe amasentimitha angu-6-8 ubude zineziqongo eziqinile ezenza kube lula ukuvuna. I-'Red Core Danvers' uhlobo oludumile lwe-heirloom olunezimfanelo ezinhle zokugcina.

I-Chantenay
Njengoba zinamahlombe abanzi futhi zinciphile, lezi zaqathi eziqinile ziyachuma enhlabathini enzima. Zifushane (amasentimitha angu-5-6) kodwa zibanzi kunezinye izinhlobo, zinhle kakhulu ekutshaleni izitsha kanye nenhlabathi yobumba. I-'Red Cored Chantenay' iyisitshalo esimnandi nesinokunambitheka.

Umbusi
Inde futhi incane enamachashazi acijile—ukubukeka kwesitolo sokudla okuvamile. Lawa makaroti adinga inhlabathi ejulile, ekhululekile ukuze afinyelele amandla awo angamasentimitha angu-8-10. I-'Sugarsnax' uhlobo lwe-Imperator olumnandi kakhulu olufanele ukulungiswa kwenhlabathi okwengeziwe.

Imakethe/Umjikelezo waseParis
Izaqathi ezimise okwebhola ezingaba ngu-1-2 amayintshi ububanzi. Zilungele inhlabathi engajulile noma enamadwala lapho izinhlobo ezinde zilwa khona. I-'Atlas' kanye ne-'Thumbelina' ziyizinketho ezinhle kakhulu zezitsha noma inhlabathi yobumba. Izingane zithanda ukuma kwazo okuhlukile!

Izinhlobo Ezinemibala Ehlukahlukene
Ngale kowolintshi, zama okunsomi okuthi 'Cosmic Purple' (okunombala ophuzi ngaphakathi), okuthi 'White Satin' okumhlophe, okuthi 'Solar Yellow' okuphuzi, noma okuthi 'Atomic Red' okubomvu. Lezi zinhlobo ezimibalabala ziqukethe ama-antioxidants ahlukene futhi zenza kube nokwethulwa okumangalisayo. Izingxube zothingo ezifana ne-'Kaleidoscope' zinikeza ukuhlukahluka ephaketheni elilodwa lembewu.

Ukulungiswa Kwenhlabathi Nezimo Zokukhula Ezifanele
Izidingo Zomhlaba
Izaqathi zidinga izimo ezithile zenhlabathi ukuze zikhule kahle. Inhlabathi ekahle yile:
- Ikhululekile futhi iyakhukhuleka kuze kube okungenani amasentimitha angu-12
- Ayinawo amatshe, amatshe, nezigaxa ezibangela ukwakheka kwemfoloko
- Ukukhipha amanzi kahle ukuze kuvinjelwe ukubola
- Ukuthungwa kwe-sandy loam (inhlabathi yobumba enzima ikhiqiza izaqathi ezibuthakathaka, ezimile kabi)
- I-pH ephakathi kuka-6.0 no-6.8 (i-acidic kancane kuya kwe-neutral)
Uma inhlabathi yakho yendabuko inobumba obunzima noma inamatshe, cabanga ngokutshala izaqathi emibhedeni ephakeme noma ezitsheni lapho ungalawula khona ukwakheka kwenhlabathi. Enhlabathini yobumba, lungisa ngomquba nesihlabathi esiqinile ukuze uthuthukise ukugeleza kwamanzi kanye nokuthungwa.
Ukulungisa Inhlabathi Yakho
Qala ukulungisa umbhede wakho wekaroti okungenani amasonto amabili kuya kwamathathu ngaphambi kokutshala:
- Susa wonke amatshe, izinti, kanye nemfucumfucu endaweni yokutshala
- Khulula inhlabathi ibe yi-intshi ezingu-12 usebenzisa ifoloko yengadi noma ifoloko ebanzi
- Hlukanisa noma yiziphi izingcezu zenhlabathi bese ususa amatshe asele
- Engeza amasentimitha angu-2-3 omquba bese uwufaka enhlabathini engaphezulu kwamasentimitha angu-6.
- Gwema umquba omusha, obangela ukuba izaqathi zishaye ifoloko; sebenzisa umquba osukhulile kuphela
- Hlikihla ubuso bube bushelelezi futhi bube sezingeni
Izinto Okucatshangwa Ngazo Ngomanyolo
Izaqathi zidinga ukudla okunomsoco olinganiselayo kodwa ziyazwela kakhulu ku-nitrogen eningi, ekhiqiza iziqongo eziluhlaza kodwa izimpande azinhle. Sebenzisa umanyolo one-nitrogen ephansi, ocebile nge-phosphorus (njengo-5-10-10) ofakwe enhlabathini ngaphambi kokutshala. Gwema umanyolo one-nitrogen eningi kanye nomanyolo omusha, okubangela izimpande ezigobile nezinoboya.

Isinyathelo Ngesinyathelo Imiyalelo yokutshala
Isikhathi Sokutshala Izaqathi
Isikhathi sibalulekile ekukhuleni okuphumelelayo kwezaqathi:
- Ukutshala entwasahlobo: Hlwanyela imbewu amasonto ama-2-3 ngaphambi kosuku lokugcina lwesithwathwa entwasahlobo lapho amazinga okushisa enhlabathi efika okungenani ku-45°F
- Ukutshala ekwindla: Hlwanyela imbewu amasonto ayi-10-12 ngaphambi kwesithwathwa sokuqala sasekwindla ukuze uthole isivuno sasekwindla/ekuqaleni kobusika
- Ukutshala ngokulandelana: Hlwanyela amaqoqo amancane njalo emavikini ama-2-3 ukuze uthole isivuno esiqhubekayo
- Izinga lokushisa elifanele lomhlabathi: 55-75°F ukuze kuhlume kahle
Izaqathi zikhula kahle kakhulu esimweni sezulu esipholile kodwa zingatshalwa unyaka wonke ezindaweni ezipholile. Ezindaweni zasehlobo ezishisayo, gxila ezitshalweni zasentwasahlobo nasekwindla, njengoba ukushisa kwehlobo kungenza izaqathi zibe buhlungu futhi ziqine.

Ukujula Kwembewu kanye Nesikhala
Imbewu yekaroti incane futhi idinga ukuphathwa ngokucophelela:
- Imbewu yezitshalo ijule nge-1/4 intshi—noma yikuphi okujulile futhi ingase ingamili
- Imbewu yesikhala cishe nge-1/2 intshi ihlukene ngemigqa
- Imigqa yesikhala engamasentimitha angu-12-18 ukuhlukana (ingasondelana emibhedeni ephakanyisiwe)
- Cabanga ukuxuba imbewu nesihlabathi esicolekile ukuze kusatshalaliswe ngokulinganayo
- Hlela ukunciphisa izithombo kamuva ukuze ziqhelelane ngamasentimitha angu-2-3
Amasu Okutshala Ukuze Kuhlume Kakhulu
Indlela Yendabuko Yomugqa
- Dala imisele engajulile (ejulile nge-1/4 intshi) ngepensela noma ngenduku
- Hlanganisa imbewu yekaroti nesihlabathi esicolekile (isilinganiso esingu-1:4) ukuze kube lula ukuyiphatha
- Fafaza ingxube yembewu eceleni komsele
- Mboza imbewu ngengqimba encane yenhlabathi noma umquba omuhle
- Nisela kancane usebenzisa ibhodlela likababa noma lesifutho
Indlela Yetheyiphu Yembewu
- Thenga amatheyiphu embewu yekaroti asevele enziwe noma wenze owakho
- Ukwenza: beka imbewu ezicucwini zephepha langasese ngeglue encibilika emanzini
- Imbewu yesikhala iqhele ngamasentimitha angu-2 kutheyiphu
- Beka itheyiphu emseleni bese uyimboza nge-1/4 intshi yenhlabathi
- Nisela kahle kodwa kancane
Indlela Yomngane We-Radish
- Hlanganisa imbewu yesanqante nembewu yesanqante ehluma ngokushesha
- Hlwanyela ingxube ngemigqa njengoba kuchaziwe ngenhla
- Ama-radishes azohluma kuqala, aphawule imigqa futhi aphule uqweqwe lomhlabathi
- Vuna ama-radish njengoba izaqathi ziqala ukukhula
- Le ndlela ithuthukisa kakhulu ukuhluma kwezaqathi
Icebiso: Indlela Yokugoqa
Ukuze ugcine umswakama ohlala njalo phakathi nesikhathi esibalulekile sokuhluma, mboza imbewu yekaroti esanda kutshalwa nge-burlap, ikhadibhodi, noma ungqimba oluncane lotshani. Nisela ngesembozo nsuku zonke. Uma izithombo sezivele (izinsuku ezingu-7-21), susa isembozo ngokucophelela ukuze uvimbele ukulimaza amahlumela athambile.

Izidingo Zokunisela, Ukususa Ukhula, kanye Nokunakekela
Ukunisela Izaqathi
Umswakama ohlala njalo ubalulekile ekukhuleni kwezaqathi:
- Isigaba sokuhluma: Gcina inhlabathi imanzi njalo (hhayi imanzi) kuze kuvele izithombo
- Isigaba sokutshala: Nisela ngokujulile izikhathi ezingu-1-2 ngesonto, unikeze cishe isentimitha elilodwa lamanzi
- Isigaba sokukhula: Gcina umswakama ulingana ukuze uvimbele ukuqhekeka kanye nokunambitheka okubabayo
- Ngaphambi kokuvuna: Nciphisa ukuchelela kancane emasontweni amabili okugcina ukuze uthuthukise ubumnandi
Ukunisela okungaguquki kubangela ukuthi izaqathi ziqhekeke, zishaye ifoloko, noma zibe nokunambitheka okubabayo. Ukunisela ngamaconsi noma amapayipi okucwilisa asebenza kahle ekuletheni umswakama ohlala njalo enhlabathini ngaphandle kokumanzisa amaqabunga.

Ukususa Ukhula Nokunakekela
Izaqathi azincintisani kahle nokhula futhi zidinga ukunakekelwa njalo:
- Hlakula ukhula ngokucophelela ngesandla, ikakhulukazi uma izithombo zincane
- Gwema ukutshala okujulile okungalimaza izimpande zekaroti
- Faka i-mulch encane yomquba noma utshani obuncane uma izithombo seziphakeme ngamasentimitha angu-1.5
- Nciphisa izithombo uma sezifinyelele amasentimitha angu-2 ubude, uzihlukanise ngamasentimitha angu-2-3
- Gcina izithombo ezincishisiwe ukuze uthole amasaladi—zidliwa kahle!
Indlela Yokunciphisa Ubunzima
Ukunciphisa kahle kubalulekile kuma-karoti akheke kahle. Uma izithombo zifinyelela ukuphakama okungu-2 cm, nquma ngokucophelela iziqongo zezithombo ezisele ngesikele kunokuzikhipha, okungaphazamisa izimpande zezitshalo eziseduze. Nciphisa ngezigaba, kuqala zibe yi-1 cm, bese kuba yi-2-3 cm njengoba zikhula zibe zinkulu.
Izinambuzane Ezivamile Nezifo ezinezixazululo ze-Organic
Nakuba izaqathi zingenazinkinga uma ziqhathaniswa nemifino eminingi, zibhekene nezinselele ezithile. Nazi izinkinga ezivame kakhulu kanye nezixazululo ze-organic:
| Izinambuzane/Isifo | Izimpawu | Izixazululo ze-Organic |
| Impukane Yekaroti Egqwalile | Imigudu ebomvu-nsundu ezimpandeni; ukukhula okunciphile; ukushintsha kombala okugqwalile | Mboza ngesimbozo semigqa kusukela ekuhlwanyeleni kuze kube sekuvunweni; tshala ngasekupheleni kwentwasahlobo ngemva kwesizukulwane sokuqala sempukane; tshala isitshalo esihambisana namakhambi anephunga elinamandla njenge-rosemary |
| Izintwala | Amaqabunga agobile, asontekile; insalela enamathelayo; amaqoqo ezinambuzane ezincane | Futha ngensipho yokubulala izinambuzane noma uwoyela we-neem; faka izinambuzane eziwusizo njengezinambuzane zabesifazane; faka amanzi aqinile ukuze ukhiphe |
| Izikelemu ze-wireworm | Izimbobo ezincane ezimpandeni; umonakalo womhubhe | Jikelezisa izitshalo; gwema ukutshala ngemva kotshani; sebenzisa izicupho zamazambane (gqiba izingcezu zamazambane, hlola ngemva kwezinsuku ezingu-2-3) |
| Ama-nematode e-Root-knot | Izimpande ezigobile, ezinezinyo, noma ezinoboya; ukukhula okunciphile | Ukushintshanisa izitshalo; faka inhlabathi elangeni; tshala ama-marigold njengesitshalo sokumboza isizini eyandulelayo |
| Ukuvuvukala Kwamaqabunga | Amabala aphuzi noma ansundu emaqabunga; amaqabunga abunayo | Qinisekisa ukuthi umoya uhamba kahle; gwema ukuchelela ngaphezulu; susa amaqabunga athintekile; faka i-organic copper fungicide |
| I-Powdery Mildew | Impuphu emhlophe enamathela emaqabunga | Isifutho sobisi (isilinganiso esingu-1:9 sobisi emanzini); isifutho se-baking soda; uwoyela we-neem |

Izindlela Zokuvimbela
Indlela engcono kakhulu yokulawula izinambuzane nezifo ukuvimbela:
- Prakthiza ukushintshanisa izitshalo (ungatshali izaqathi endaweni efanayo iminyaka emi-3)
- Sebenzisa izembozo zemigqa ezintantayo kusukela ekutshalweni kuze kube sekuvunweni
- Gcina ukujikeleza komoya okuhle phakathi kwezitshalo
- Amanzi ezingeni lomhlabathi kunokuba angene ngaphezulu
- Susa imfucumfucu yezitshalo ngokushesha ekupheleni kwesizini
Ukutshala Okuhambisanayo Kokulawula Izinambuzane
Ukutshala okunobuhlakani kungasiza ekuvimbeleni izinambuzane zekaroti:
- Tshala ngo-anyanisi, ama-leek, noma ama-chives ukuze uxoshe izinambuzane ezigqwala izaqathi
- I-Rosemary ne-sage zivimbela izinambuzane eziningi zekaroti
- Ama-Marigold asiza ukulawula ama-nematode enhlabathini
- Gwema ukutshala eduze kwe-dill, engaxubaniswa ne-pollinate ne-izaqathi
- Ama-radishe atshalwe ngezaqathi asiza ukuphula uqweqwe lomhlabathi futhi abeke uphawu emigqeni
Nini Futhi Kanjani Ukuvuna Izaqathi
Ukuhlola Isikhathi Sokuvuna Kwakho
Ukwazi ukuthi uzovuna nini kubalulekile ukuze ujabulele izaqathi ezinambitheka kakhulu:
- Izinhlobo eziningi zivuthwa ezinsukwini ezingama-60-80 kusukela ekuhlwanyelweni
- Izaqathi ezincane zingavunwa ezinsukwini ezingama-30-40
- Hlola iphakethe lembewu ukuze ubone ukuthi ivuthiwe kusukela ezinsukwini zokuqala kuze kube yilapho ivuthwa ukuze uthole uhlobo oluthile lwembewu yakho.
- Izaqathi zilungile uma amahlombe azo (izihloko) ebubanzi obungu-3/4 kuya ku-1 intshi
- Izaqathi ezitshalwe ekwindla zivame ukunambitheka kamnandi ngemva kokuchayeka eqhweni elincane
Ungavuna izaqathi ezimbalwa ukuze uhlole usayizi nokunambitheka, ushiye ezinye ziqhubeke nokukhula uma kudingeka. Ukuze uthole ukunambitheka okumnandi kakhulu, vuna ekuseni lapho okuqukethwe ushukela kuphezulu kakhulu.
Amasu Okuvuna
Ukuvuna kahle kuvimbela umonakalo futhi kwandisa amandla okugcina:
- Nisela umbhede kahle ngosuku olwandulela ukuvuna ukuze uthambise inhlabathi
- Khulula inhlabathi eceleni komugqa ngefoloko yengadi (hhayi ngaphansi kwezaqathi ngqo)
- Bamba phezulu ngokuqinile eduze komqhele bese udonsa uqonde phezulu ngokunyakaza okuthambile
- Uma izaqathi zingavumi, khulula inhlabathi eningi kunokuba uzidonse ngamandla
- Uma ufuna izinhlobo ezijulile kakhulu, kungadingeka ukuthi umbe eceleni ukuze ugweme ukuphuka
Ukuphatha Ngemva Kokuvuna
Ngokushesha ngemva kokuvuna:
- Hlanza inhlabathi eningi (ungagezi uma uyigcina isikhathi eside)
- Sika iziqongo zibe yi-1/2 intshi uma uzigcina (shiya iziqongo zivuliwe uma uzisebenzisa ngokushesha)
- Hlunga izaqathi, uhlukanise noma yiziphi ezonakele ukuze zisetshenziswe ngokushesha
- Vumela umswakama womphezulu wome ngaphambi kokugcina

Izindlela Zokugcina Nokulondoloza
Isitoreji Sesikhathi Esifushane
Uma ufuna izaqathi, uzozisebenzisa zingakapheli amasonto ambalwa:
- Susa iziqongo, ushiye u-1/2 intshi wesiqu
- Hlanza inhlabathi kodwa ungagezi kuze kube yilapho usulungele ukuyisebenzisa
- Gcina ezikhwameni zepulasitiki ezinezimbobo edroweni elicwebezelayo lesiqandisi
- Gcina umswakama ophezulu ngokufaka ithawula lephepha elimanzi kancane
- Uma zigcinwe kahle, izaqathi zizohlala amasonto ama-3-4 esiqandisini
Isitoreji Sesikhathi Eside
Ukugcina izaqathi zintsha izinyanga:
- Indlela ye-cellar yezimpande: Beka izaqathi ezingagezwanga emabhokisini esihlabathi esimanzi, uthuli lwe-sawdust, noma i-peat moss; gcina ku-32-40°F enomswakama ophezulu
- Indawo yokugcina izinto enhlabathini: Ezindaweni zasebusika ezithambile, shiya izaqathi zasekwindla emhlabathini bese uvuna njengoba kudingeka; mboza kakhulu ngotshani ukuze uvimbele ukubanda
- Indawo yokugcina izibambo: Dala umgodi ongaphandle ogcwele utshani, ugcwalise izaqathi, bese umboza ngotshani nenhlabathi eyengeziwe
- Indawo yokugcina izinto ebanda: Gcina ezitsheni ezinomoya opholile ku-32-40°F kanye nomswakama ongu-90-95%.
Uma kunezimo ezifanele zokugcina, izaqathi zingagcina ikhwalithi yazo izinyanga ezingu-4-6.
Izindlela Zokulondoloza
Ukubanda
- Geza, uhlube, bese usika izaqathi
- Sika ube yizimo ozifunayo (izinhlamvu zemali, izinti, njll.)
- I-Blanch imizuzu engu-2-3 emanzini abilayo
- Phola ngokushesha emanzini eqhwa
- Khipha amanzi kahle bese womisa
- Faka ezikhwameni zefriji, ususe umoya
- Faka ilebula bese uqandisa kuze kufike ezinyangeni ezingu-12
Ukukhena
- Lungisa izaqathi njengoba ziqandisiwe
- Faka ezitsheni ezihlanziwe nge-sterilized ezinesikhala sekhanda esingu-1 intshi
- Engeza usawoti ongu-1/2 tsp ngephayinti ngalinye (ongakukhetha)
- Gcwalisa ngamanzi abilayo, ushiye isikhala sekhanda esingu-1 intshi
- Susa amabhamuza omoya bese usula amarimu
- Inqubo ku-pressure canner (hhayi ebhavini lamanzi)
- Landela imiyalelo ye-canner yokuphakama kwakho
Ukukhipha amanzi emzimbeni
- Geza, uhlube, bese usika izaqathi
- Sika kancane (1/8 intshi) noma uhlukanise
- I-Blanch imizuzu emi-3 (ongakukhetha kodwa kuyanconywa)
- Hlela ngesendlalelo esisodwa kumathreyi okususa amanzi emzimbeni
- Yomisa ku-125°F kuze kube yilapho iqina (amahora angu-6-10)
- Pholisa ngokuphelele ngaphambi kokugcina
- Gcina ezitsheni ezingangeni moya kuze kube unyaka

Ukuxazulula Izinkinga Ezivamile Ezikhulayo
Izinkinga Zokwakheka Kwezimpande
| Inkinga | Imbangela | Isixazululo |
| Izaqathi ezigobile noma ezikhubazekile | Amatshe noma izingcezu enhlabathini; i-nitrogen eningi kakhulu | Lungisa inhlabathi kahle kakhulu; sebenzisa imibhede ephakanyisiwe enenhlabathi evikelwe; nciphisa umanyolo we-nitrogen |
| Ukukhula okumile | Inhlabathi ehlanganisiwe; ukuminyana ngokweqile; ukudla okungenamsoco | Khulula inhlabathi ngokujulile ngaphambi kokutshala; nciphisa kahle; linganisela umanyolo |
| Izimpande eziqhekekile | Ukunisela okungaguquki; imvula enkulu engazelelwe ngemva kwesikhathi somile | Nisela njalo; umboze ukuze ugcine umswakama ulingana |
| Izimpande ezinoboya/ezithambile | I-nitrogen eningi; ukucindezeleka kwamanzi; ama-nematode | Nciphisa i-nitrogen; gcina umswakama ohlala njalo; shintsha izitshalo |
| Amahlombe aluhlaza | Ukuchayeka elangeni | Inhlabathi yasegqumeni ezungeze amahlombe avulekile; i-mulch kahle |
Izinkinga Zokuhluma Nokukhula
| Inkinga | Imbangela | Isixazululo |
| Ukuhluma okubi | Inhlabathi yomile kakhulu; itshalwe ijule kakhulu; ukwakheka koqweqwe lomhlabathi | Gcina inhlabathi imanzi njalo; tshala u-1/4 intshi ujule; mboza nge-vermiculite noma umquba omncane |
| Izithombo ziyabuna bese ziyafa | Ukuqeda izifo; ukushisa okukhulu | Thuthukisa ukujikeleza komoya; gwema ukuchelela ngokweqile; nikeza umthunzi uma kushisa |
| Ukunambitheka okubabayo | Ukucindezeleka kokushisa; ukucindezeleka kwamanzi; ukuvuna sekwephuzile kakhulu | Khula ngezikhathi ezipholile; gcina umswakama ohlala njalo; vuna ngesikhathi esifanele |
| Ukuqhakaza (ukuqhakaza) | Ukucindezeleka kokushisa; ubudala; izinguquko zobude bosuku | Tshala izinhlobo ezibekezelela ukushisa ehlobo; vuna ngaphambi kokuba kuqale ukubola |
Isikhathi Sokuqala Kabusha
Uma izithombo zakho zekaroti zonakaliswe kakhulu yizinambuzane, izifo, noma isimo sezulu esibi kakhulu, ngezinye izikhathi kungcono ukuqala kabusha kunokuzama ukusindisa isivuno esinzima. Ikaroti zikhula ngokushesha, ngakho-ke ukutshala kabusha kuvame ukuba yisisombululo esisebenza kahle kakhulu. Gcina imbewu eyengeziwe eduze kwezimo ezinjalo.

Amathiphu Okuvuna Okuqhubekayo Nokutshala Okulandelanayo
Amasu Okutshala Ngokulandelana
Ukuze ujabulele izaqathi ezintsha phakathi nenkathi yokukhula:
- Hlwanyela amaqoqo amancane njalo emavikini ama-2-3 kunokutshala okukodwa okukhulu
- Tshala izinhlobo ezahlukene ezinezinsuku zokuvuthwa ezilinganiselwe ndawonye
- Nikeza izingxenye zombhede wakho wengadi ngezinsuku ezahlukene zokutshala
- Sebenzisa ijenali yengadi ukulandelela izinsuku zokutshala nemiphumela
- Ezimweni ezifudumele, yeka ukutshala phakathi nehlobo bese uqala kabusha ekuqaleni kwekwindla
Uhlelo olujwayelekile lokulandelana lungafaka ukutshala entwasahlobo njalo emavikini amathathu kusukela ekupheleni kukaMashi kuya kuMeyi, bese kutshalwa ekwindla kusukela ekupheleni kukaJulayi kuya kuSepthemba (ukulungisa indawo yakho yesimo sezulu).
Amasu Okwandisa Isizini
Yandisa isikhathi sakho sokutshala izaqathi ngalezi zindlela:
- Amafreyimu abandayo: Vumela ukutshala kwasentwasahlobo kanye nokuvuna kwakamuva ekwindla
- Izembozo zemigqa: Vikela eqhweni bese wandisa isizini ngamasonto ama-2-4
- Ukuhlanganisa i-mulch: I-mulch enzima yotshani ingavikela izaqathi ezitshalwe ekwindla ebusika
- Izindlu Zokugcina Izitshalo: Vumela ukukhiqizwa kwezaqathi unyaka wonke ezindaweni eziningi ezishisayo
- Indwangu yomthunzi: Ivumela ukutshala ehlobo ezindaweni ezishisayo ngokunciphisa izinga lokushisa lomhlabathi
Ikhalenda Le-Carrot Lonyaka Wonke
Ezimweni eziningi zezulu ezinesimo sezulu esipholile, hlose:
- Ekuqaleni kwentwasahlobo: Izinhlobo ezikhula ngokushesha (Amsterdam, Adelaide)
- Ekupheleni kwentwasahlobo: Izinhlobo zesizini enkulu (iNantes, iDanvers)
- Ekupheleni kwehlobo: Izinhlobo zasekwindla/zokugcina (i-Autumn King, i-Bolero)
- Ukwindla: Izinhlobo ezikhula ebusika kakhulu ukuze kuvunwe entwasahlobo (Napoli, Merida)
Amasu Okusebenzisa Izitsha Nezindawo Ezincane
Iziqukathi Ezijulile
Khulisa izaqathi ezitsheni okungenani amasentimitha angu-12 ukujula:
- Sebenzisa izikhwama zokukhulisa indwangu, imiphongolo, noma izimbiza ezijulile
- Gcwalisa ngengxube ekhululekile, yesihlabathi yokubumba
- Khetha izinhlobo ezimfushane zezitsha ezingajulile
- Nisela kaningi kunezitshalo ezitshalwe emhlabathini
- Beka elangeni eligcwele kodwa uvikele ekushiseni okukhulu
Ukutshala Okujulile
Khulisa isikhala ngalezi zindlela:
- Tshala ngamabhulokhi kunokuba utshale emigqeni
- Sebenzisa isikhala esingunxantathu (amasentimitha angu-3 phakathi kwezitshalo kuzo zonke izinhlangothi)
- Tshala izitshalo ezikhula ngokushesha phakathi kwemigqa yezaqathi
- Khulisa izitshalo eziqondile (njengobhontshisi) eceleni kwezaqathi
- Sebenzisa ukutshala ngokulandelana endaweni efanayo
Ukukhula Ubusika
Yandisa isizini yakho ngama-carrot asebusika:
- Tshala izinhlobo eziqinile ezibandayo amasonto ayi-10-12 ngaphambi kokuba ziqine kakhulu
- Sebenzisa i-mulch ejiyile (amasentimitha angu-8-12 otshani) phezu kwemigqa
- Engeza izembozo zemigqa noma ozimele ababandayo ukuze uvikeleke kakhulu
- Vuna phakathi nobusika ezindaweni ezipholile
- Jabulela izaqathi ezimnandi ngemva kokuchayeka eqhweni

Isiphetho: Ukujabulela Isivuno Sakho Sekaroti
Ukutshala izaqathi kudinga umzamo wokuqala ekulungiseleleni inhlabathi nokunaka imininingwane ngesikhathi sokuhluma, kodwa imivuzo iyakufanelekela. Ngokunakekelwa okufanele, uzovuna izaqathi ezimnandi, eziqinile, nezigcwele izakhamzimba ezidlula kakhulu noma yini etholakala ezitolo. Kungakhathaliseki ukuthi utshala izinhlobo ze-orange zendabuko noma uzama izinhlobo ezinsomi, ezimhlophe, noma eziphuzi, izaqathi ezikhule ekhaya ziletha kokubili ubuhle kanye nokudla okunempilo etafuleni lakho.
Khumbula ukuthi ingadi ngayinye ihlukile, kanti ukulima izaqathi kuyisayensi ngokwengxenye kanti ubuciko ngokwengxenye. Bhala phansi ukuthi yini esebenza ezimweni zakho ezithile, futhi ungadikibali yizinselele ngezikhathi ezithile. Ngesizini ngayinye, amakhono akho okukhulisa izaqathi azothuthuka, futhi uzothuthukisa amasu afaneleka kahle isimo sezulu esincane sengadi yakho.
Kusukela ezitshalweni ezincane zokuqala kuya esikhathini esanelisayo sokudonsa izaqathi eziphelele enhlabathini, ukutshala lezi zitshalo zezimpande eziguquguqukayo kusixhumanisa nezindlela zemvelo ezingapheli kanye nenjabulo elula yokutshala ukudla kwethu. Ukutshala okuhle!

Ukufunda Okuqhubekayo
Uma ukujabulele lokhu okuthunyelwe, ungaphinda uthande lezi ziphakamiso:
- Ukukhulisa Ama-Blueberries: Umhlahlandlela Wempumelelo Emnandi Engadini Yakho
- Amajikijolo Anempilo Kakhulu Azokhula Engadini Yakho
- Umhlahlandlela Wokukhulisa Ama-Elderberry Angcono Kakhulu Engadini Yakho
